WONDER WEEK (TUẦN KHỦNG HOẢNG) LÀ GÌ? 10 CỘT MỐC PHÁT TRIỂN ĐẦU TIÊN CỦA TRẺ 0-2 TUỔI

wonder week la gi

WONDER WEEK LÀ GÌ? (TUẦN KHỦNG HOẢNG LÀ GÌ?)

Hầu hết các bé từ 0 đến 2 tuổi sẽ trải qua 10 cột mốc nhảy vọt về kỹ năng, cảm xúc và nhận thức. Không chỉ là thách thức dành cho bé, đây có lẽ cũng là giai đoạn đánh dấu cả sự “khủng hoảng” của những người làm mẹ. Tuy nhiên, 10 cột mốc này chỉ là những giai đoạn đầu tiên, sau đó sẽ có các giai đoạn khủng  hoảng khác như khủng hoảng tuổi lên 2, tuổi lên 3, hay tuổi dậy thì. Mỗi giai đoạn phát triển của bé thường gắn liền với một cuộc khủng hoảng tương ứng.

Khái niệm “Wonder week” ( Tuần khủng hoảng) lần đầu tiên được đưa ra vào năm 1992 bởi tiến sĩ Frans Plooij và vợ ông là tiến sĩ Hetty van de Rijt, nhà nghiên cứu về  giáo dục và sinh học hành vi người Hà Lan. Ba mẹ có thể tìm hiểu thêm về lịch sử của Wonder week tại đây: https://thewonderweeks.com/about-us/scientific-history/ 

Wonder week mô tả 10 bước nhảy vọt trong quá trình phát triển về tinh thần mà mọi đứa trẻ đều trải qua trong 20 tháng đầu đời. Mỗi tuần khủng hoảng đánh dấu một bước thay đổi về tâm sinh lý của trẻ, đó cũng là những lần bé phải đối diện với những cú “shock” trong một thế giới hoàn toàn khác biệt với thế giới an toàn trong bụng mẹ. Bé phải thích nghi với những thay đổi này liên tục, trong khi cơ thể còn quá non nớt nên chuyện bé rơi vào trạng thái quấy khóc, biếng ăn và dễ cáu giận rất dễ xảy ra. 

Để tính được các tuần khủng hoảng một cách chính xác, ba mẹ hãy căn cứ vào NGÀY DỰ SINH, không phải ngày bé chào đời. Ví dụ: Nếu bé dự sinh vào ngày 11/12 nhưng chào đời vào ngày 04/12 thì mẹ sẽ tính tuần tuổi cho bé từ ngày dự sinh là ngày 11/12. Ba mẹ chú ý tính theo mốc này để bắt kịp chính xác thời gian khủng hoảng của con nhé. 

Vậy thì, 10 cột mốc Wonder Week sẽ diễn ra như thế nào và sự thay đổi của bé trong từng tuần khủng hoảng ấy sẽ ra sao. Mời ba mẹ hãy cùng Lá Phong Xanh tham khảo thông tin qua một tổng hợp ngắn gọn dưới đây nhé. 

WONDER WEEK 5 

wonder week 5

Tuần khủng hoảng 5 đánh dấu bước ngoặt của sự nhảy vọt đầu tiên về tinh thần của một em bé sơ sinh. Ở giai đoạn này, các giác quan của bé bắt đầu phát triển một cách mạnh mẽ hơn. Bé trở nên nhạy cảm hơn với thế giới bên ngoài. Sự nhạy cảm này khiến cho cảm nhận của bé đối với môi trường xung quanh dường như bị đảo lộn. Đó là nguyên nhân gây ra những trận khóc lóc kéo dài, lịch ăn ngủ bị xáo trộn. Bé cũng có xu hướng bám mẹ nhiều hơn. 

 

WONDER WEEK 8 

wonder week 8

Dấu mốc đặc trưng của tuần khủng hoảng 8 chính là việc bé bắt đầu nhận ra cách thức hoạt động đơn giản của các sự vật xung quanh và trong chính cơ thể mình. Nhờ có sự nhận thức này, bé sẽ bắt đầu học được cách kiểm soát cơ thể của mình. Bé bắt đầu học được cách sử dụng các giác quan như tai, mắt, mũi, miệng một cách thành thục hơn. Đây có lẽ cũng là một bước ngoặt đáng nhớ của việc hình thành sở thích và tính cách của bé trong tương lai. 

 

WONDER WEEK 12 

wonder week 12

Bước sang tuần khủng hoảng 12, bé bắt đầu hình thành kỹ năng và nhận thức. Giai đoạn này là một bước chuyển biến lớn vượt bậc hơn 2 giai đoạn trước. Chính vì thế bé dường như sẽ quấy khóc nhiều hơn và ngủ kém đi. Đây là những biểu hiện bình thường trong quá trình bé tiếp tục phát triển và khám phá thế giới xung quanh. 

 

WONDER WEEK 19 

wonder week 19

Khi bé thành công vượt qua cột mốc tuần khủng hoảng số 19, bé sẽ học được cách thực hiện các hành động theo chuỗi, bao gồm từ hai hành động trở lên. Ví dụ, bé có thể năm lấy đồ vật rồi cho vào miệng, hoặc bé nắm đồ vật rồi ngước mắt nhìn…Các hành động theo chuỗi của bé sẽ ngày càng hoàn thiện và thành thục hơn. Kỹ năng này cũng dần trở nên phức tạp hơn, kèm theo đó còn có sự phát triển của các giác quan giúp bé nhận biết âm thanh, mùi vị một cách tinh tế hơn. 

 

WONDER WEEK 26 

wonder week 26

Từ tuần khủng hoảng 19 trở đi, các kỹ năng vận động, giao tiếp, giác quan của bé vẫn tiếp tục được củng cố và phát huy để hoàn thiện hơn. Cho tới khi kết thúc tuần khủng hoảng 26, bé sẽ bắt đầu nhận được được mối quan hệ giữa các vật xung quanh, giữa các âm thanh và cảm giác khác nhau, giữa những bộ phận khác nhau trong cơ thể. Không chỉ dừng lại ở nhận thức, bé còn phản ứng lại với những phát hiện mới của mình.

Chính vì bé nhận thức được mối quan hệ và biết cách phản ứng mà giai đoạn này mẹ sẽ cảm nhận được sự “níu kéo” của bé với mình nhiều hơn rõ rệt. Điều này thể hiện ở việc bé sẽ khóc ngay lập tức khi thấy mẹ rời đi. Bé không cho người lạ bế hoặc sẽ khóc to nếu gặp một người hoàn toàn xa lạ hoặc khi đến một nơi không có gì quen thuộc. 

 

WONDER WEEK 37

wonder week 37

Tuần khủng hoảng số 37 chính là bước nhảy vọt thứ 6 của một em bé sơ sinh. Giai đoạn này bé đã có thể tự mình di chuyển đến nơi bé muốn. Bé giống như một nhà thám hiểm tò mò và có vẻ rất thích xông pha. Bé thấy hứng thú với mọi thứ quanh mình và rất hăm hở với việc nghiên cứu vật dụng quanh nhà. 

 

WONDER WEEK 46 

wonder week 46

Tạm biệt bước nhảy vọt số 6, bé sẽ tiếp tục đối mặt với một trận bão khủng hoảng ở tuần số 46. Món quà sau khi kết thúc tuần khủng hoảng này là việc bé đã nhận thức được một trình tự nhất định. Bé hiểu rằng, để thực hiện được một việc A thì phải làm hành động X, rồi mới đến hành động Y. 

Ví dụ: Khi bé chơi xếp chồng, bé hiểu rằng để xếp được một khối, trước tiên bé phải cầm một miếng gỗ lên, sau đó đặt một miếng gỗ thứ 2 lên miếng gỗ đó.  

Quá trình bé học được kỹ năng mới sẽ giúp bé quan sát được sự vật sẽ tương tác với nhau như thế nào để đem lại kết quả. Từ đó, bé sẽ dần dần nhận thức được nhiều hơn về những việc mình làm. 

 

WONDER WEEK 55 

wonder week 55

Tuần khủng hoảng 55 là bước nhảy vọt số 8 của bé. Đến với tuần này, bé đã có thể cảm nhận được nhiều hơn sự phong phú và đa dạng của thế giới quanh mình. Với bé lúc này, cuộc sống thật sinh động và nhiều màu sắc. Tuần khủng hoảng số 55 là giai đoạn giúp bé củng cố nhiều hơn và phát triển những nhận thức và kỹ năng còn non nớt của tuần khủng hoảng trước đó. 

 

WONDER WEEK 64 

wonder week 64

Bước nhảy vọt số 9 nằm ở phía sau của tuần khủng hoảng 64. Lúc này, bé học được cách tự xoay sở theo các cách khác nhau để đạt được kết quả mong muốn.  Bé liên tục thực hành, lựa chọn, thử rồi sai, thử rồi đúng. Ví dụ, bé có thể thử nhiều cách khác nhau để mở một chiếc hộp, từ việc đẩy, kéo đến xoay. Sau nhiều lần thử nghiệm, bé sẽ dần hiểu ra cách thức hoạt động và nhận ra các quy luật cơ bản.

 

WONDER WEEK 75 

wonder week 75

Tuần khủng hoảng cuối cùng trong chuỗi 10 cột mốc đáng nhớ của bé sẽ để lại cho bé khả năng hệ thống hoá các nguyên tắc và quy luật cơ bản. Cùng với đó, bé có khả năng điều chỉnh lại hành vi của mình để thích nghi với hoàn cảnh. Bé hiểu cách vận hành của một thể thống nhất, như với trò chơi xếp chồng chẳng hạn, bé nhận thức được một khối xếp chồng là một hệ thống hoàn chỉnh, bao gồm các bộ phận khác nhau, phụ thuộc lẫn nhau và ảnh hưởng đến hoạt động của nhau. 

Biến đổi về mặt nhận thức là một quá trình đầy thách thức và xáo trộn. Trong quá trình diễn ra các tuần khủng hoảng, bé sẽ không tránh khỏi những lo lắng, bối rối và khó chịu. Mặc dù các mốc khủng hoảng được tính toán cụ thể, nhưng tốc độ phát triển của mỗi em bé lại khác nhau. Ba mẹ hãy dành nhiều thời gian cho bé trong những năm tháng này để cùng bé vượt qua các giai đoạn khủng hoảng mang dấu ấn của những “thành công” nho nhỏ đầu đời của bé nhé. 

Sau khi vượt qua 10 tuần khủng hoảng đầu tiên trong 2 năm sau sinh, bé sẽ có những phát triển nhanh chóng hơn và bắt đầu bộc lộ rõ hơn các đặc điểm về tính cách, sở thích. Để đồng hành cùng với bé, ba mẹ hãy tìm hiểu thêm cách giúp bé bộc lộ năng khiếu ngay từ nhỏ qua bài viết này nhé https://mapleleaf.edu.vn/phat-trien-nang-khieu-cua-tre/

(Bài viết có tham khảo từ nguồn POH)